Cách tính lương thưởng mới với công chức chấm dứt thời 'làm ít hưởng nhiều'

Đây là một trong những điểm mới được quy định trong Luật Cán bộ, công chức sửa đổi. Luật vừa được Quốc hội thông qua sáng 24/6 với 418/423 đại biểu tán thành (chiếm 87,45% tổng số đại biểu Quốc hội).

Luật mới gồm 7 chương, 45 điều và có hiệu lực thi hành từ 1/7, thể hiện tư duy đổi mới, tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho công tác quản lý công chức theo hướng năng động, minh bạch, hiệu quả.

Cho thôi việc với công chức không hoàn thành nhiệm vụ

Sự đổi mới này thể hiện ngay trong chính sách tiền lương của cán bộ, công chức. Theo đó, Điều 10 của Luật quy định về quyền của cán bộ, công chức về tiền lương, tiền thưởng và các chế độ liên quan đến tiền lương

Luật sửa đổi nêu rõ cán bộ, công chức được hưởng tiền lương, tiền thưởng và các khoản thu nhập khác theo kết quả, sản phẩm của vị trí việc làm đảm nhiệm, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, địa phương.

Căn cứ vào quy định này, Chính phủ sẽ chỉ đạo cơ quan chức năng nghiên cứu để quy định về định mức chi (ngoài chi tiền lương) theo sản phẩm với từng công việc để bảo đảm thu nhập của cán bộ, công chức gắn với kết quả, hiệu quả và năng suất lao động. 

Quy định này sẽ tạo động lực cho cán bộ, công chức nâng cao chất lượng công việc trên cơ sở bảo đảm nguyên tắc thu nhập tương xứng với giá trị sức lao động, “làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít", từng bước giải quyết tình trạng cào bằng về thu nhập.

Đây là một điểm mới so với Luật Cán bộ, công chức năm 2008. Luật năm 2008 quy định “cán bộ, công chức được Nhà nước bảo đảm tiền lương tương xứng với nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước”.

Đánh giá, xếp loại chất lượng công chức cũng là một nội dung có nhiều điểm mới trong luật sửa đổi lần này.

Căn cứ kết quả theo dõi, đánh giá, xếp loại chất lượng, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, quyết định thực hiện khen thưởng, chế độ thu nhập tăng thêm, tiền thưởng theo quy định.

Trường hợp công chức không hoàn thành nhiệm vụ hoặc không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền có thể xem xét, bố trí vào vị trí việc làm thấp hơn hoặc cho thôi việc.

Một điểm mới đáng lưu ý khác trong Luật Cán bộ, công chức sửa đổi là cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chính sách đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ (Điều 4).

Theo đó, Luật quy định Nhà nước có cơ chế đặc biệt để thu hút chuyên gia, nhà khoa học, luật gia, luật sư giỏi, doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc và nguồn nhân lực chất lượng cao khác vào làm việc trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội.

Chính phủ được giao quy định khung cơ chế, chính sách thu hút, trọng dụng và đãi ngộ với các đối tượng trên.

Trước đó, báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết lần sửa đổi này đã hoàn thiện các quy định nhằm thực hiện chủ trương xây dựng một nền công vụ thống nhất, liên thông, đồng bộ từ Trung ương đến cấp xã, không phân biệt cán bộ, công chức cấp xã với cấp tỉnh.

Về cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức theo hướng minh bạch, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu cải cách nền hành chính, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết Luật đã bổ sung, hoàn thiện các quy định để chuyển đổi phương thức quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm là trung tâm.

Yêu cầu của vị trí việc làm và kết quả, sản phẩm thực hiện nhiệm vụ sẽ là căn cứ để tuyển dụng, bố trí, sử dụng, đánh giá, đào tạo, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ, công chức.

Luật cũng quy định sử dụng kết quả đánh giá để thực hiện khen thưởng, chế độ thu nhập tăng thêm, tiền thưởng hoặc xem xét bố trí vào vị trí việc làm thấp hơn, có thể cho thôi việc để sàng lọc người không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ra khỏi bộ máy.

Cơ chế thuê doanh nhân tiêu biểu làm lãnh đạo, quản lý

Bộ trưởng Nội vụ cho biết, Luật sửa đổi lần này cũng hoàn thiện cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chính sách đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ.

Trong đó, quy định 3 hình thức thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao ngoài khu vực công, gồm: Tiếp nhận vào công chức; Ký hợp đồng đối với doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc, luật gia, luật sư giỏi, chuyên gia, nhà khoa học thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ của vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; và ký hợp đồng đối với nhân lực chất lượng cao để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.

Cũng theo Bộ trưởng, Luật đã đổi mới công tác tuyển dụng công chức theo hướng người được tuyển chọn phải đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm, sau khi trúng tuyển được xếp ở ngạch công chức tương ứng.

Luật bổ sung, chỉnh lý các quy định về vị trí việc làm, xếp ngạch công chức để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao từ khu vực tư, khuyến khích công chức phát triển theo con đường chuyên môn, nghiệp vụ mà không nhất thiết phải bổ nhiệm chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý.

Về quy định chuyển tiếp một số nội dung đối với cán bộ, công chức để phù hợp với yêu cầu, giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra, Luật nêu rõ cán bộ, công chức cấp xã theo quy định của Luật Cán bộ, công chức hiện hành được chuyển thành cán bộ, công chức theo quy định mới của Luật này, nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện về trình độ đào tạo mà không yêu cầu về thời gian công tác, tiêu chuẩn, điều kiện của ngạch công chức.

Bên cạnh đó, các trường hợp đang thực hiện tập sự thì chấm dứt tập sự và được xếp vào ngạch tương ứng với vị trí việc làm kể từ ngày Luật này có hiệu lực.

Luật cũng bổ sung quy định chuyển tiếp thời gian hoàn thành việc bố trí vào vị trí việc làm và xếp ngạch tương ứng đối với công chức đã được tuyển dụng trước ngày Luật này có hiệu lực.

Bộ trưởng Nội vụ nhấn mạnh Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) là bước cụ thể hóa quan trọng nhằm đưa chủ trương, định hướng lớn của Đảng về công tác cán bộ, chế độ công vụ đi vào thực tiễn một cách hiệu quả, góp phần xây dựng nền công vụ Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, hoạt động vì sự phát triển của đất nước và phục vụ nhân dân.