Liên Xô đã cạn kiệt kho vũ khí, nhưng Nga vẫn tiến quân

Chiến sự Ukraine vẫn đang tiếp diễn ác liệt, Nga có lợi thế hơn đôi chút (Ảnh minh họa: FT/Getty).

Nga đã cạn kho vũ khí thời Liên Xô

Đánh giá toàn bộ cuộc xung đột Nga - Ukraine hiện tại, tuy chưa đủ sức làm rung chuyển toàn bộ chiến tuyến dài hơn 1.000km nhưng quân đội Nga vẫn cơ bản nắm thế chủ động, liên tục tấn công và đạt được một số tiến bộ về mặt chiến thuật.

Đáng chú ý, so với các cuộc tấn công cơ giới hóa quy mô lớn trước đây, sức mạnh của lực lượng Moscow dường như đang suy yếu. Nhiều nhà phân tích cho rằng, điều này có liên quan đến việc họ thay đổi chiến lược và muốn tiến hành một cuộc chiến tiêu hao với Ukraine.

Nhưng các viện nghiên cứu và giới truyền thông phương Tây thì lại cho rằng, điều này rất có thể đồng nghĩa với việc chiến trường Ukraine sắp mở ra một bước ngoặt khác, "không có lợi" cho quân đội Nga.

Ông Kimberly Kagan, chủ tịch Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW), nói với truyền thông rằng, quân đội Nga dường như không thể giành chiến thắng trên chiến trường Ukraine. Họ đang cạnh tranh với quân đội Ukraine, để giành lấy một số "lãnh thổ không đáng kể bằng mọi giá".

Lực lượng Moscow đang thực hiện các cuộc tấn công vào những ngôi làng "không có ý nghĩa chiến lược hay thậm chí là chiến thuật". Quân đội Nga chưa thể đánh vào Kiev và gần như không thể đưa Kharkov lọt vào tầm bắn của pháo binh, ông Kagan nhấn mạnh.

Thậm chí, mới đây nhất, quân đội Ukraine còn bất ngờ mở chiến dịch tấn công vào lãnh thổ Nga ở vùng Kursk và đạt được thành quả bước đầu, thọc sâu 10km và chiếm được một số làng mạc. Đòn đánh này có lẽ khiến Moscow choáng váng, phải tức tốc điều quân tăng viện nhằm ngăn chặn đối phương và tiến tới đầy lùi họ về bên kia biên giới.

Từ loạt hình ảnh và video chiến trường do cả hai phía mới công bố, có thể thấy rõ trang bị hạng nặng của quân đội Nga đang ngày càng giảm sút. Giờ đây, các cuộc tấn công chiến thuật của họ với sự tham gia từ 10 xe tăng và xe chiến đấu bộ binh trở lên, đã rất hiếm.

Economist nhận định, kho vũ khí thời Liên Xô của Nga sắp cạn, số còn lại trong kho thì đang ở "tình trạng rất tồi tệ" và chỉ ra rằng, Moscow "không phải thiếu một loại vũ khí, mà là sự thiếu hụt vũ khí toàn diện".

Bên cạnh đó, có một loạt thay đổi trên chiến trường, chẳng hạn ở tiền tuyến, mức tiêu thụ đạn pháo của quân đội Nga đã giảm đáng kể và ở một số khu vực thậm chí số đạn pháo bắn ra, không nhiều bằng phía Ukraine.

Thông tin của Quân đội Ukraine cho biết, Nga hiện chỉ có thể bắn hơn 4.000 viên đạn pháo mỗi ngày, ít hơn 1.000 viên so với đối thủ. Điều này đơn giản là không thể tưởng tượng được vào năm 2022, khi lực lượng Moscow tấn công vào thành phố Lischichansk và Severodonetsk ở Lugansk, họ có thể bắn từ 70.000 đến 80.000 viên/ngày.

Ngoài đạn pháo, quân đội Nga còn thiếu nòng pháo và phải tháo nòng pháo từ những khẩu không hoạt động.

Trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, theo các viện nghiên cứu phương tây, thì tình hình ở Nga "không mấy lạc quan". Lấy xe tăng chiến đấu chủ lực T-90M tiên tiến nhất làm ví dụ. Họ được cho là không thể sản xuất đủ số lượng xe tăng loại này mỗi năm, do các lệnh trừng phạt của phương Tây, nên không đủ các linh kiện điện tử nhạy cảm, cùng với hàng loạt vòng bi đủ tiêu chuẩn.

Kết quả là ngành công nghiệp quốc phòng Nga khó đạt được mục tiêu sản xuất hàng loạt 100 chiếc T-90M, ngay cả những xe đã bàn giao cho quân đội Nga cũng gặp vấn đề về chất lượng do sử dụng linh kiện, quy trình thiết bị không đạt tiêu chuẩn.

Thứ mà quân đội Nga thiếu nhất hiện nay là các hệ thống phòng không đáng tin cậy, đặc biệt là tổ hợp tên lửa tầm xa S-300 và S-400. Ngành công nghiệp quốc phòng Nga, không thể sản xuất hàng loạt các hệ thống phòng không tầm xa công nghệ cao như vậy trong thời gian ngắn.

Ngược lại, quân đội Ukraine tiếp tục sử dụng tên lửa đạn đạo chiến thuật ATACMS do Mỹ cung cấp để tấn công vào lãnh thổ Nga, điều này dường như đã buộc Moscow phải trì hoãn việc giao S-400 cho Ấn Độ. Đồng thời, hiệu quả chiến đấu thực tế đã cho thấy, hệ thống phòng không tầm xa này đánh chặn tên lửa ATACMS chưa thật sự hiệu quả.

Đồng thời, việc triển khai số lượng lớn S-400 tới các khu vực tiền tuyến, cũng làm suy yếu khả năng phòng không của vùng Viễn Đông và các khu vực khác. Đây trở thành nguyên nhân khiến UAV của Ukraine, có thể xâm nhập sâu vào lãnh thổ Nga và liên tục gây ra các vụ việc đáng tiếc.

Một lý do quan trọng đó là UAV hoàn toàn không thể so sánh với tên lửa về khả năng xâm nhập không phận. Điều này cho thấy mạng lưới phòng không ở nội địa Nga yếu đến mức nào.

Economist kết luận: "Nếu không có gì thay đổi, quân đội Nga có thể phải chuyển sang thế phòng thủ trước cuối năm nay. Điều này có thể trở nên rõ ràng trước khi kết thúc mùa hè. Phản ứng của Tổng thống Putin đối với thỏa thuận ngừng bắn dự kiến sẽ tăng lên".

Tuy nhiên, Economist cũng thừa nhận, dù thiếu vũ khí, đạn dược nhưng Moscow vẫn có lợi thế về quân số. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố có thể tuyển dụng 30.000 binh sĩ mỗi tháng. Câu hỏi đặt ra là, những người lính Nga thiếu trang bị và huấn luyện này, có thể hoạt động hiệu quả đến mức nào khi được đưa vào chiến trường?

Nga đưa hàng loạt xe tăng T-72B3 sang chiến trường Ukraine (Ảnh: Uralvagonzavod).

Thực tế chiến trường chỉ ra điều ngược lại

Khác với nhận định của các viện nghiên cứu và truyền thông phương Tây, những gói viện trợ quân sự mới từ các nước NATO đã không thể giúp Quân đội Ukraine đảo ngược tình thế chiến trường. Ngược lại, quân đội Nga đang phá hủy các nguồn dự trữ chiến lược của Ukraine, trong khi vẫn tiến quân đều đặn theo nhiều hướng khác nhau trên toàn bộ chiến tuyến.

Để đáp trả cuộc tấn công bất ngờ của Nga ở khu vực Kharkov, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine buộc phải tung quân tiếp viện đến khu vực này. Kết quả là bước tiến của Nga chậm lại, nhưng Kiev không giành lại được thế chủ động và giành lại bất kỳ vùng lãnh thổ nào đã mất.

Hậu quả của những trận chiến dữ dội ở thành phố Volchansk, trong những ngày gần đây, quân đội Nga đã kiểm soát một nửa số tòa nhà cao tầng ở trung tâm thành phố, nơi đã trở thành thành trì chính của lực lượng phòng thủ Ukraine ở bờ bắc sông Volchya.

Trong bối cảnh hoạt động tấn công diễn ra trên đường phố, các cuộc không kích của Nga đang phá hủy những cây cầu và cầu phao mà quân đội Ukraine sử dụng để tiếp tế hậu cần và quân số cho các đơn vị đồn trú của mình từ phía nam thành phố.

Cây cầu cuối cùng ở phía đông Volchansk đã bị phá hủy bởi một cuộc tấn công chính xác khiến việc tiếp tế hậu cần của Ukraine cho lực lượng trong thành phố đã trở nên vô cùng khó khăn.

Trên hướng Liptsy,  các trận đánh vẫn tiếp diễn ở vùng ngoại ô phía tây làng Glubokoe, nơi Ukraine gần đây đã nỗ lực giành được chỗ đứng.

Chính quyền Kiev thừa nhận rằng, đối phương đang phát triển thắng lợi theo hướng Kupyansk, khi liên tục tiến công và đạt được những kết quả cục bộ trên một mặt trận rộng lớn.

Tuyến phòng thủ mà Kiev xây dựng dọc theo sông Zherebets đã bị phá vỡ. Các nguồn tin quân sự Ukraine xác nhận, lực lượng của họ rút lui khỏi Makiivka và quân Nga tiến vài km tới gần Terny. Sau khi lực lượng Moscow vượt sông Zherebets, họ sẽ nhanh chóng mở rộng vùng kiểm soát của mình ở bờ tây, đe dọa các vị trí của Ukraine trên một mặt trận rộng lớn.

Chiến thắng mới đã được báo cáo theo hướng Seversk. Theo các thông tin sơ bộ, quân Nga đã đột phá vào Ivano - Dariivka, buộc Ukraine phải rút lui khỏi làng. Quốc kỳ Nga đã treo cao trong làng, ngược lại, lực lượng Kiev đang cố gắng phòng thủ trên các điểm cao còn lại ở phía bắc.

Sau khi quân đội Nga chiếm được Razdolovka, họ đã phát động cuộc tấn công về phía bắc và giành quyền kiểm soát các vị trí điểm cao quan trọng và giành được chỗ đứng ở phía nam Pereezdnoe.

Những ngày gần đây được đánh dấu bằng sự tiến công của Nga quanh Chasov Yar. Sau khi người Nga kiểm soát quận Kanal, họ đã đẩy lùi quân Ukraine khỏi một khu vực rộng lớn ở phía bắc tiểu khu và "san phẳng" mặt trận dọc theo kênh đào Seversky Donets-Donbass. Phần lớn ngôi làng Kalinovka đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Cùng lúc đó, quân đội Nga đang bao vây Chasov Yar từ hướng nam. Quân đồn trú Ukraine buộc phải chuyển sang phòng thủ ở phía tây thành phố.