'Vật thể đặc biệt trên UAV tự sát của Nga được sử dụng để tấn công Ukraine

Một UAV tự sát của Nga bay trên bầu trời Ukraine (Ảnh: AFP).

Jack Watling, chuyên gia cấp cao tại Viện RUSI (Anh), nhận định, Nga đã trang bị cho UAV tự sát của nước này các bộ phận của điện thoại để tăng khả năng nhằm mục tiêu.

Theo ông Watling, Nga đã đặt các thẻ sim của nhà mạng Ukraine lên UAV Shahed-136, đồng thời lắp thêm ăng-ten ở phần cánh thiết bị.

"Những thứ này được sử dụng theo hai cách. Đầu tiên, UAV sử dụng mạng di động để hỗ trợ điều hướng. Thứ 2, Nga gửi dữ liệu thu thập từ xa trên UAV trở lại thông qua mạng điện thoại di động để giúp Moscow lập kế hoạch cho các cuộc tấn công tiếp theo", ông cho biết.

Shahed là UAV tự sát mà Ukraine và phương Tây nghi ngờ Nga nhập từ Iran để tấn công các mục tiêu của Kiev. Iran thừa nhận có bán một số lượng nhỏ UAV cho Nga trước khi xung đột bùng phát ở Ukraine nhưng đã dừng cấp thêm hàng, trong khi Moscow tuyên bố chỉ sử dụng UAV nội địa trong cuộc xung đột với Ukraine.

Dòng UAV Geran có giá rẻ so với các vũ khí khác của Nga như tên lửa đạn đạo hay tên lửa hành trình và có thể tấn công kiểu bầy đàn để áp đảo phòng không Ukraine.

Tuy nhiên, việc Nga sử dụng thẻ sim của nhà mạng Ukraine cũng có những điểm yếu nhất định.

Theo ông Waltling, việc một thiết bị mang sóng di động bay với vận tốc 350km/h chắc chắn sẽ gây ra đáng ngờ với các nhà cung cấp dịch vụ mạng điện thoại, vì vậy UAV có thể bị theo dõi và thẻ sim có thể bị vô hiệu hóa.

"Tuy nhiên, điều này chỉ có thể thực hiện được nếu nhà cung cấp mạng điện thoại di động có mối quan hệ hợp tác hiệu quả với các tổ chức an ninh", ông cho biết.

Điện thoại di động và công nghệ liên quan đã đóng vai trò trong hoạt động tác chiến ở cả hai bên trong xung đột, với Nga và Ukraine sử dụng tín hiệu của đối thủ để hỗ trợ cho việc nhắm mục tiêu và tấn công. Ví dụ, dữ liệu di động có thể được sử dụng để xác định vị trí của các nhóm quân quy mô lớn để tấn công.

Nhiều quốc gia đã bày tỏ lo ngại về việc binh sĩ dùng điện thoại di động trong tác chiến và đã quyết tâm kiểm soát vấn đề này, ví dụ như Nga.

Hồi tháng 7, Hạ viện Nga đã đề xuất trừng phạt các binh sĩ Nga bị bắt quả tang sử dụng điện thoại thông minh khi chiến đấu ở Ukraine, trong bối cảnh có mối lo ngại ngày càng gia tăng rằng các thiết bị điện tử có thể tiết lộ vị trí của quân đội trên chiến trường. 

Năm ngoái, Ukraine từng thực hiện vụ tấn công nhằm vào nơi tập trung quân đội Nga ở Makiivka. Phía Nga khi đó thừa nhận nguyên nhân chính dẫn tới vụ việc là do Moscow bị lộ vị trí vì binh sĩ sử dụng điện thoại di động.

Tuy nhiên, ông Watling lập luận rằng quân đội không nên chỉ xem điện thoại là mối đe dọa.

"Binh lính nên lập kế hoạch tận dụng lợi thế của các mạng điện thoại và được thông báo đầy đủ về các rủi ro liên quan và các biện pháp giảm thiểu kèm theo. Được sử dụng đúng cách, mạng điện thoại di động có thể giúp quân đội ẩn mình, gửi dữ liệu quan trọng và giải quyết xung đột với chính quyền dân sự", ông nhấn mạnh.