Vụ đông xuân năm nay, nông dân toàn huyện xuống giống khoảng 29.000 ha lúa, hiện đã thu hoạch khoảng 50%. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn 9 xã, thị trấn của huyện có hơn 80 tuyến kênh, rạch bị khô cạn.
Gia đình ông Phạm Văn Hiên, 61 tuổi, ở ấp 2, xã Khánh Bình Tây Bắc vừa cắt hơn 2 ha lúa ST24 thu được 23 tấn, bán với giá 8.700 đồng mỗi kg. Mức giá này giảm hơn 2.000 đồng so với trước Tết và giảm gần 1.000 đồng so tuần trước. Vụ này gia đình ông chỉ lãi khoảng 40 triệu đồng, giảm khoảng 20 triệu đồng do vận chuyển khó khăn.
Nguyên nhân chính là kênh, rạch cạn nước ghe của thương lái không thể vào tận nơi thu mua, lúa được chuyển ra đường lớn bằng xe máy. Chi phí mỗi tấn lúa tăng thêm từ vài trăm nghìn đồng đến một triệu đồng nên chủ phải hạ giá thu mua.
Theo ông Hiên, ở mùa hạn mặn kỷ lục năm 2015-2016 và 2019-2020 cũng từng xảy ra tình trạng hệ thống thủy lợi ở nông thôn trong vùng khô cạn. Năm nay, hạn đến sớm nên các kênh cạn nước nhanh hơn. Việc khô hạn không chỉ khiến việc vận chuyển nông sản gặp khó khăn mà năng suất lúa cũng giảm, sâu bệnh hoành hành.
Hàng năm, khoảng tháng 10 Âm lịch nông dân vùng ngọt ở huyện Trần Văn Thời sẽ bắt đầu gieo sạ và thu hoạch lúa vào tháng 1 để né hạn. Tuy nhiên, năm nay, mưa kết thúc sớm nên giữa tháng Chạp, các tuyến kênh đã bắt đầu cạn nước. Lúc này, lúa được hơn 40 ngày tuổi, lượng nước trong ruộng không đủ đáp nên năng suất bị ảnh hưởng. Nước cạn sớm và bị phèn cũng làm cho hạt lúa không chắc, khi thu hoạch giảm 100-200 kg mỗi công (gần 1.300 m2).
Cách nhà ông Hiên không xa, bà Nguyễn Thị Rít, 63 tuổi, cũng vừa thu hoạch hơn một ha lúa, thu về gần 15 tấn. Bà cho biết ba hôm trước thương lái chào mua lúa ST24 với giá 9.100 đồng nhưng nay chỉ còn 8.700 đồng mỗi kg. Gia đình bà mất hơn 15 triệu đồng so với giá cũ.
Bà Rít cho biết không chỉ giá lúa giảm do không có đường vận chuyển, mà việc thu hoạch cũng gặp khó khi máy cắt không vào ruộng được. Theo kế hoạch, diện tích lúa của gia đình được cắt cách đây 6 ngày, nhưng do kênh cạn nước nên chủ phải cho phương tiện đi đường vòng. "Lúa chín lâu ngày khiến mỗi công sau thu hoạch mất vài trăm kg", bà Rít nói.