ngân sách dự kiến tăng cao do doanh số dầu thô vượt kỳ vọng 30%

Tổng thu ngân sách ước tính tăng

Sáng 22/10, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước.

Theo đó, tổng thu ngân sách năm 2024, dự toán thu là 1,79 triệu tỷ đồng. Cả năm thực hiện đạt 1,87 triệu tỷ đồng, vượt 172.300 tỷ đồng, tăng 10,1% so với dự toán, đạt tỷ lệ huy động vào ngân sách là 16,5%, trong đó, từ phí và thuế là 13,1% GDP. 

Theo Phó Thủ tướng, các lĩnh vực thu ngân sách đạt và vượt dự toán bao gồm thu nội địa là 1,57 triệu tỷ đồng (vượt 8,9%); thu dầu thô 59.300 tỷ đồng (vượt 28,9% so với dự toán); thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 235.200 tỷ đồng (vượt 15,3% so với dự toán).

Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc (Ảnh: Quốc hội).

Dự kiến có 52 địa phương thu đạt và vượt dự toán, 11 địa phương thu không đạt dự toán. Không kể thu tiền sử dụng đất và xổ số kiến thiết, có 8 địa phương dự kiến giảm thu.

Số thu thuế và tiền thuê đất, miễn giảm gia hạn phí, lệ phí là gần 189.600 tỷ đồng góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. 

Về chi ngân sách, ông Phớc cho biết, dự toán 2,119 triệu tỷ đồng, thực hiện 9 tháng đạt 59,3%, ước cả năm đạt 2,280 triệu tỷ đồng, tăng 7,7% so với dự toán.

Dự toán bội chi ngân sách Nhà nước năm 2024 là 399.400 tỷ đồng, ước bội chi cả năm 389.400 tỷ đồng, giảm 10.000 tỷ đồng so với dự toán do giảm chi nguồn vay ngân sách trung ương. 

Về dự toán Nhà nước và phân bổ năm 2025, dự toán là 1,96 triệu tỷ đồng, tăng 15,6% so với năm 2024. Tỷ lệ huy động vào ngân sách bằng 16% GDP, trong đó dự toán thu nội địa là 1,6 triệu tỷ đồng, bằng 85% tổng thu, tăng 6,1%.

Mức dự toán nêu trên được đánh giá tích cực trong bối cảnh kinh tế xã hội trong và ngoài nước còn tiềm ẩn rủi ro, thách thức.

Dự toán bội chi ngân sách là 471.500 tỷ đồng, tương đương 3,8% GDP. Cuối năm 2025, tỷ lệ nợ công là 36-37% GDP, nợ Chính phủ là 34-35% GDP, trong phạm vi Quốc hội cho phép.

Dự toán thu ngân sách đối mặt rủi ro

Năm 2025, để đảm bảo chi trả tiền lương cho khu vực công, ngoài vốn cân đối từ nguồn ngân sách, nguồn tích lũy tiền lương, ông Phớc kiến nghị bổ sung cân đối dự toán ngân sách địa phương là hơn 200.000 tỷ đồng; dự toán hơn 14.000 tỷ đồng cho địa phương, đảm bảo chi. 

Theo đó, dự toán bố trí ngân sách cho chi đầu tư phát triển 315.000 tỷ đồng, gồm bố trí 215.000 tỷ đồng cho nhiệm vụ đầu tư công trung hạn 2021-2025, tăng 70.000 tỷ đồng. Dự toán chi đầu tư phát triển của địa phương là 475.700 tỷ đồng, chi từ nguồn thu sử dụng đất, xổ số kiến thiết có tăng….

Năm 2025, để đảm bảo hiệu quả thu chi ngân sách, Phó Thủ tướng cho rằng cần tiếp tục yêu cầu các bộ ngành và cơ quan Trung ương phấn đấu tiết kiệm chi thường xuyên thêm 10%, giảm bội chi ngân sách, tăng chi nhiệm vụ cần thiết, phát sinh, nhiệm vụ chung. 

Quốc hội nghe trình bày Báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước (Ảnh: Quốc hội).

Đánh giá về các kết quả đạt được, ông Phớc nêu, dự toán thu ngân sách đạt được là tích cực trong bối cảnh khó khăn. Tuy nhiên, dự toán thu còn nhiều rủi ro, trong bối cảnh kinh tế còn biến động, thị trường bất động sản chưa có dấu hiệu ổn định, tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước thời gian qua còn chậm...

Về kế hoạch tài chính ngân sách Nhà nước 3 năm (2025-2027), căn cứ xây dựng kế hoạch trên cơ sở là nền tảng vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được đảm bảo, dự toán tăng từ hoạt động sản xuất kinh doanh, phù hợp với dự báo tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu.

Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến về việc năm 2025 chưa xem xét tăng tiền dịch vụ công, lương hưu, trợ cấp ưu đãi người có công. Chính phủ rà soát và báo cáo các cấp có thẩm quyền, xử lý bất hợp lý một số đối tượng, ngành nghề.

Chính phủ cũng kiến nghị sử dụng nguồn tích lũy dành cải cách tiền lương, ngân sách địa phương điều chỉnh chính sách lương hưu, trợ cấp, an sinh xã hội, tinh giản biên chế và cho phép địa phương có nguồn cải cách được sử dụng để đầu tư, thực hiện kết nối vùng, kết nối quốc gia.