Phút kỳ lạ khi ông nông dân ở Bắc Ninh phát hiện 2 thuyền cổ độc đáo trong ao cá

Như Dân trí đã thông tin, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh đang phối hợp với Viện Khảo cổ học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam tiến hành khai quật khẩn cấp 2 thuyền cổ được người dân phát hiện tại khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành.

Di tích này phát lộ trong khi người dân đang cải tạo đất, đào ao để thả cá.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Văn Chiến (sống ở Bắc Ninh), xác nhận là người đầu tiên phát hiện 2 chiếc thuyền cổ. 

Theo ông Chiến, nơi tìm thấy 2 chiếc thuyền là mảnh đất có kích thước 40mx40m. Trước đây, vị trí này nằm giữa sông Dâu cổ. Trải qua thời gian, nhờ phù sa bồi đắp, nay đã trở thành đất canh tác. 

Được biết, gia đình ông Chiến thuê mảnh đất này từ một hộ dân để thả cá rô phi, tiền thuê được thanh toán theo năm. Cách đây 1 năm, gia đình đã thả lứa cá đầu tiên và cho thu hoạch.

"Do lòng ao không giữ được nước nên tôi thuê máy xúc đào sâu thêm 3-5m. Ban đầu, đất và cát hòa vào nhau có màu xám nên không phát hiện dấu hiệu khác lạ. Sau vài ngày, cát khô dần mới lộ ra 2 chiếc thuyền", ông cho biết.

Từng nghe các cụ cao niên kể chuyện truyền thuyết thành cổ Luy Lâu và những chiếc thuyền độc mộc, ngay lập tức, ông tìm kiếm hình ảnh trên Internet. Nhìn bên ngoài, cấu trúc thuyền giống với các cổ vật thời xưa nên ông Chiến báo cáo sự việc với chính quyền địa phương.

Thời điểm tìm thấy thuyền, ông Chiến quan sát thấy có nhiều khoang với độ nông, sâu khác nhau. Trong đó, khoang sâu nhất là 1,5m.

"Nhiều người khuyên không nên báo cho cơ quan chức năng vì đây là đất làm ăn, giữ để kiếm kế sinh nhai. Tuy nhiên, lương tâm không cho phép tôi làm như vậy. Tôi thông báo với địa phương, mong muốn các chuyên gia có những đánh giá, khai quật để góp phần giữ gìn giá trị di sản", ông Chiến bày tỏ.

Theo ông Chiến, những ngày này, khoảng 20 người liên tục làm việc để khai quật 2 thuyền. Nước được hút lên ra khỏi lòng ao để các chuyên gia có thể kiểm tra kỹ lưỡng từng hiện vật. Các hiện vật bám bùn đất được đưa đi sàng lọc, lấy mẫu phân tích.

Quá trình khai quật khẩn cấp đang được tiến hành nên việc chăn nuôi cá của ông Chiến phải tạm dừng. Có những ảnh hưởng về kinh tế nhưng người đàn ông này hy vọng thị xã Thuận Thành sẽ có thêm một di tích cổ, thu hút khách tham quan bên cạnh các công trình nổi tiếng như: Chùa Bút Tháp, thành cổ Luy Lâu, chùa Dâu...

"Nếu 2 chiếc thuyền được xác định có từ xa xưa, tôi mong muốn các chuyên gia mở rộng diện tích khai quật để nơi đây thành một di tích có quy mô lớn", ông bày tỏ.

Ông Nguyễn Hữu Mạo - Giám đốc Bảo tàng và Xúc tiến du lịch Bắc Ninh - cho biết, việc khai quật khẩn cấp di tích này được thực hiện từ ngày 3/3 đến 3/4 trên diện tích khai quật là 300m2.

Theo ông Mạo, cho đến nay vẫn chưa xác định được chính xác chiếc thuyền này được dùng vào mục đích gì, phải chờ đợi kết quả từ đoàn khảo cổ.

Hai thuyền cùng có chiều dài 16,2m nhưng chiều rộng khác nhau. Trong đó, thuyền thứ nhất có chiều rộng là 1,95m, còn thuyền thứ hai rộng 2,05m. Bên trong thuyền có 6 khoang với các độ sâu khác nhau.

"Theo nhận định ban đầu của các chuyên gia khảo cổ học, đây có thể là 2 thuyền chở hàng hóa trên dòng sông Dâu, được đấu nối cố định với nhau. Đây là một phát hiện độc đáo, có cấu trúc lạ với kết cấu kiên cố chịu lực, chịu nước tốt", ông Mạo cho biết.

Trong chuyến kiểm tra hiện trường vào chiều 17/3, đồng chí Vương Quốc Tuấn, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Viện Khảo cổ học tiếp tục thực hiện khai quật, làm rõ các dữ kiện, đánh giá tổng thể giá trị về niên đại, tính chất, tính liên hệ vùng, khu vực của di tích thuyền cổ.