Ngân hàng Nhà nước: Sẽ xóa độc quyền sản xuất vàng miếng

Trao đổi với báo chí, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước) cho biết nhà điều hành tiền tệ sẽ xóa độc quyền sản xuất vàng miếng.

Mọi giao dịch vàng miếng trên thị trường phải sử dụng hóa đơn điện tử

Cụ thể, theo ông Đào Xuân Tuấn, thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, Ngân hàng Nhà nước đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành đánh giá tổng kết tình hình thực hiện Nghị định 24 để đưa ra những định hướng quản lý thị trường vàng trong tình hình mới. 

Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi theo hướng bám sát các chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đối với quản lý thị trường vàng miếng, dự thảo Nghị định xây dựng các quy định theo hướng xóa bỏ độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.

Quy định này được thể hiện thông qua cơ chế Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp, ngân hàng đáp ứng điều kiện được sản xuất vàng miếng; được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và phục vụ nhu cầu vàng nguyên liệu cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Cơ chế giám sát Nhà nước được củng cố thông qua các quy định cụ thể. Doanh nghiệp sẽ phải công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng và hàm lượng vàng trong sản phẩm, chịu trách nhiệm pháp lý nếu sai lệch so với tiêu chuẩn đã công bố. Thêm vào đó, các doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống thông tin nội bộ đảm bảo lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch vàng miếng và kết nối cung cấp thông tin này cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định pháp luật.

Một điểm mới quan trọng khác là dự thảo quy định mọi giao dịch vàng miếng trên thị trường phải sử dụng hóa đơn điện tử, thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Điều này nhằm đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động mua bán vàng, tránh giao dịch tiền mặt khó kiểm soát.

Với cơ chế này, trên thị trường sẽ xuất hiện thêm các thương hiệu vàng miếng được sản xuất bởi các doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện và được cấp phép bởi Ngân hàng Nhà nước. Điều đó không chỉ giúp người dân có thêm lựa chọn, mà còn thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh, hạn chế tình trạng chênh lệch giá vàng giữa các thương hiệu như hiện nay.

Tăng cung vàng nguyên liệu cho chế tác, phát triển thị trường trang sức

Song song với việc sửa đổi quy định về vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước cũng đặt mục tiêu phát triển thị trường vàng trang sức mỹ nghệ trong nước.

Theo Nghị định 24 hiện hành, các doanh nghiệp muốn kinh doanh mua bán vàng trang sức mỹ nghệ chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện, không phải xin phép Ngân hàng Nhà nước. 

Tuy nhiên, để sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ, doanh nghiệp vẫn phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện của Ngân hàng Nhà nước nếu muốn nhập khẩu vàng nguyên liệu. Trong thực tế, phần lớn giấy phép nhập khẩu chỉ được cấp cho các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ để chế tác vàng trang sức xuất khẩu. Các doanh nghiệp còn lại phải tự cân đối nguyên liệu từ thị trường trong nước.

Qua quá trình tổng kết, nhiều doanh nghiệp trong ngành đã kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu phục vụ sản xuất, không chỉ giới hạn trong nhóm xuất khẩu. Hiện có hơn 6.000 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vàng trang sức mỹ nghệ, nhưng đa phần có quy mô vốn nhỏ, khó đáp ứng điều kiện nhập khẩu trực tiếp.

Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu cho các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng đủ điều kiện sản xuất vàng miếng. Các đơn vị này sẽ cung ứng nguyên liệu cho các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức. Cơ chế này vừa giúp tăng cung vàng nguyên liệu, vừa duy trì sự kiểm soát chặt chẽ của Nhà nước đối với thị trường vàng trang sức mỹ nghệ.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, bộ ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng. Cơ chế phối hợp liên ngành sẽ được thiết lập nhằm xây dựng và chia sẻ dữ liệu về thị trường vàng, góp phần tăng cường hiệu quả điều hành.

Ngân hàng Nhà nước cũng đang nghiên cứu mô hình thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia hoặc đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa. Các bộ ngành liên quan sẽ tiếp tục nghiên cứu giải pháp huy động nguồn lực vàng trong dân vào nền kinh tế thông qua các kênh đầu tư thay thế, đồng thời xây dựng chính sách thuế phù hợp với giao dịch vàng nhằm nâng cao minh bạch và phục vụ mục tiêu điều hành hiệu quả.