Phá hủy 'pháo đài' hạt nhân của Iran: Nhiệm vụ bất khả thi?

Ngày 13/6, Israel tuyên bố mở cuộc không kích nhằm vào cơ sở quân sự, hạt nhân của Iran. Sau cuộc tấn công của 200 chiến đấu cơ với 300 quả đạn dược các loại, một số quan chức cấp cao, nhà khoa học hạt nhân của Iran đã thiệt mạng.

Mục tiêu của Israel là phá hủy cơ sở hạt nhân của Iran như một đòn đánh phủ đầu, viện dẫn mối đe dọa từ những trung tâm này.

Israel cáo buộc Iran đang phát triển vũ khí hạt nhân, điều mà Tehran nhiều lần bác bỏ.

Truyền thông Israel dẫn các nguồn tin từ chính quyền nước này cho biết, cơ sở hạt nhân lớn nhất cả nước của Iran Natanz dường như đã bị hư hại đáng kể. Tuy nhiên, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết không có sự gia tăng mức độ bức xạ nào được ghi nhận thấy ở đó.

Các diễn biến này đặt ra câu hỏi: Liệu Israel có thể phá hủy được các cơ sở hạt nhân Iran như họ kỳ vọng hay không?

Theo các chuyên gia, Iran đã dành nhiều năm để củng cố các cơ sở hạt nhân nhằm chống lại nguy cơ bị tấn công quân sự, điều này sẽ khiến việc phá hủy toàn diện trở nên rất khó khăn.

“Loại bê tông mà Iran sử dụng thực chất là một loại bê tông đặc biệt, siêu cứng", chuyên gia quân sự Cedric Leighton nhận định với truyền thông Mỹ. Ông nói hiện chưa rõ liệu bom của Israel có thể xuyên thủng được loại bê tông này hay không.

“Người Israel sẽ phải tiến hành các đợt tấn công liên tục, hết đợt này đến đợt khác", ông giải thích.

Ngoài ra, một số cơ sở hạt nhân được chôn sâu dưới lòng đất nhằm nằm ngoài tầm với của vũ khí Israel.

Chuyên gia Trita Parsi từ Viện Quincy (Mỹ), lấy ví dụ cơ sở hạt nhân Fordow của Iran được chôn sâu tới gần 1km dưới lòng đất.

“Tôi không nghĩ chúng ta đã thấy bằng chứng nào cho thấy Israel thật sự có năng lực phá hủy các cơ sở đó”, ông nhận định.

Alex Plitsas, chuyên gia cao cấp tại Hội đồng Đại Tây Dương, cho biết các cơ sở hạt nhân ngầm của Tehran được kết nối bởi các đường hầm có những khúc cua 90 độ, làm tăng thêm độ phức tạp.

“Tên lửa hành trình không thể rẽ ngoặt 90 độ được, nên các lựa chọn tấn công là rất hạn chế,” ông nói.

Trong khi đó, một số cơ sở hạt nhân của Iran có những biện pháp bảo vệ để ngăn chặn nguy cơ bị tấn công quân sự.

Cơ sở hạt nhân Natanz của Iran nằm cách Tehran khoảng 220km về phía đông nam và được xem là địa điểm làm giàu uranium chính của nước này.

Một phần của cơ sở được đặt dưới lòng đất trên Cao nguyên Trung tâm Iran nhằm đề phòng các cuộc không kích. Tại đây vận hành nhiều chuỗi ly tâm để làm giàu uranium nhanh hơn. Iran cũng đang đào sâu vào núi Kūh-e Kolang Gaz Lā nằm ngay bên ngoài hàng rào phía nam Natanz.

Trong khi đó, cơ sở Fordow nằm cách Tehran khoảng 100km cũng có các chuỗi máy ly tâm làm giàu uranium, nhưng quy mô nhỏ hơn Natanz. Cơ sở được xây dựng dưới một ngọn núi và được bảo vệ bởi các hệ thống phòng không, cho thấy nó được thiết kế để chống chịu các cuộc không kích.