Meta bạo chi săn 'não' AI: Mark Zuckerberg khơi mào cuộc chiến

Ông chủ Meta Mark Zuckerberg đang dẫn đầu một cuộc "chuyển nhượng" tốn kém nhằm chiêu mộ những nhà nghiên cứu AI hàng đầu. 

Cuộc đua giành giật nhân tài này không chỉ đơn thuần là cạnh tranh, mà còn là một trận chiến của những cái tôi và tham vọng chiếm lĩnh tương lai AI.

Meta đã gây sốc khi lôi kéo 8 nhà nghiên cứu cấp cao từ OpenAI chỉ trong một tuần, trong đó có ba người từng làm việc tại Google DeepMind và mới gia nhập phòng thí nghiệm của Sam Altman ở Zurich vào cuối năm ngoái. 

Sự kiện này đã đẩy căng thẳng giữa hai gã khổng lồ lên đỉnh điểm. Mark Chen, Giám đốc nghiên cứu của OpenAI bày tỏ sự bức xúc: "Tôi cảm thấy như có ai đó đột nhập vào nhà tôi và đánh cắp thứ gì đó”. 

Đồng thời kêu gọi nhân viên báo cáo những nỗ lực "săn trộm" này và khẳng định OpenAI đang nỗ lực hết mình để giữ chân nhân tài.

Cuộc đổ bộ tốn kém của Meta

Meta đang thực hiện một chiến lược đầy tham vọng và tốn kém. CEO OpenAI Sam Altman thậm chí còn tiết lộ trên một podcast rằng Meta đang chào mời các khoản thưởng ký hợp đồng lên tới 100 triệu USD để thu hút nhân tài, dù thông tin này đã bị Meta phủ nhận. 

Điều này cho thấy mức độ cạnh tranh khốc liệt để sở hữu những "bộ não" có khả năng tạo ra đột phá trong lĩnh vực AI.

Cuộc tấn công của Meta được cho là do chính Mark Zuckerberg chỉ đạo, bởi ông không hài lòng với sự chậm trễ của công ty trong mảng AI tạo sinh, đặc biệt là về tính năng giọng nói và cá nhân hóa. 

Phiên bản Llama 4 ra mắt vào tháng 4 năm ngoái với hiệu suất không như mong đợi cũng là một "vết gợn" khiến Meta phải hành động mạnh mẽ hơn. 

Hiện tại, Llama đang là xương sống cho các trợ lý AI và thuật toán trên Facebook, Instagram và WhatsApp, với mục tiêu tối ưu hóa lưu lượng truy cập và doanh thu quảng cáo.

Chén thánh siêu trí tuệ

Để đạt được "siêu trí tuệ" (vượt qua não người) hay "trí tuệ nhân tạo tổng quát" (AGI - ngang bằng khả năng con người), Meta đang xây dựng một phòng thí nghiệm hoàn toàn mới. 

Zuckerberg đang đích thân tuyển dụng khoảng 50 nhân sự cho nhóm này, thậm chí tiếp đón các ứng viên tại nhà riêng của mình ở Lake Tahoe và Palo Alto (Mỹ).

Một trong những bản hợp đồng "bom tấn" của Meta là Alexandr Wang, CEO của Scale AI, người sẽ lãnh đạo phòng thí nghiệm mới. 

Meta đã chi 14,3 tỷ USD vào giữa tháng 6 để mua lại 49% cổ phần của Scale AI, với kế hoạch đầu tư 72 tỷ USD trong năm nay, chủ yếu vào AI.

Meta cũng đang có ý định tiếp tục mở rộng đội ngũ và thậm chí đang đàm phán để đầu tư ít nhất 1 tỷ USD vào công ty đầu tư mạo hiểm AI NFDG, nhằm thâu tóm những người đồng sáng lập của công ty này là Nat Friedman (cựu CEO GitHub) và Daniel Gross, CEO của Safe Superintelligence.

Giá trị của nhân tài và rủi ro

Diego Ferri, Giám đốc cấp cao tại EY Fabernovel, nhận định: "Sự ra đời của AI tạo sinh đã làm gia tăng sự cạnh tranh để đảm bảo những điều tốt nhất”. 

Ông nhấn mạnh: "Nhân tài có khả năng tạo ra sự gián đoạn là rất khan hiếm và nguồn lực tài chính khổng lồ là cần thiết để sở hữu sức mạnh tính toán tập trung”. 

Tuy nhiên, Ferri cũng cảnh báo rằng một mô hình kinh doanh cho phép các nhà nghiên cứu được tuyển dụng với tiền thưởng hàng triệu đô la là không bền vững.

Mark Zuckerberg được cho là đã lập danh sách các nhà nghiên cứu và kỹ sư AI giỏi nhất trong nhiều tháng. Những người này, thường ở độ tuổi 25-35, quen biết nhau từ các chương trình học danh giá tại Berkeley, Stanford, Carnegie Mellon hay MIT. 

Trước đây, nhiều người trong số họ hài lòng với nghiên cứu công, nhưng nay lại đổ xô đến các phòng thí nghiệm tư nhân của các gã khổng lồ công nghệ với mức lương "khủng". 

Bên cạnh lương, các nguồn lực gần như vô hạn (sức mạnh tính toán, chip tốt) cũng là động lực lớn, giúp họ đẩy nhanh nghiên cứu đáng kể.

Những "ngôi sao công nghệ" này làm việc như những điệp viên bí mật, với quyền ra vào hạn chế và rèm che kín để tránh sự tò mò. 

Tại Anthropic, thậm chí có cả một đặc vụ FBI đến giải thích cho nhóm về rủi ro gián điệp công nghiệp. Chuyên môn của hàng chục "bộ não" này là yếu tố then chốt để các công ty công nghệ khai thác cuộc cách mạng AI.

Thách thức phía trước

Mức độ của các hồ sơ được tuyển dụng phù hợp với những thách thức công nghệ mà Meta đang đối mặt. 

Bốn tân binh mới nhất của Meta đều được đào tạo tại các trường đại học ở Trung Quốc.

Trong đó, Shengjia Zhao, từng bảo vệ luận án tại Đại học Stanford, là một trong những kiến trúc sư của các mô hình nhỏ của OpenAI (o1-mini và o3-mini), nổi bật với khả năng suy luận tiên tiến. 

Những người khác, từng làm việc tại Google DeepMind trước OpenAI, đang phát triển các mô hình AI đa phương thức, có khả năng nhận dạng và tạo ra văn bản, video và âm thanh.

Tuy nhiên, việc tích hợp phòng thí nghiệm mới này vào chiến lược tổng thể của Meta vẫn còn là một dấu hỏi. 

Diego Ferri ví von: "Giống như trong bóng đá, việc thuê nhiều ngôi sao là không đủ để xây dựng một đội bóng ngôi sao”.

Ông cũng chỉ ra "văn hóa bí mật" của một số người có thể là trở ngại về mặt quản lý, trong khi Mark Zuckerberg chủ yếu quan tâm đến việc mở rộng quy mô và công nghiệp hóa, những điều kiện cần thiết để tạo ra doanh thu. 

Cuộc chiến giành nhân tài này chỉ mới bắt đầu ở thung lũng Silicon và tương lai sẽ cho thấy ai sẽ là người chiến thắng trong cuộc đua giành "bộ não" AI.