Bão số 5 phức tạp, địa phương 'được dùng quyền của Thủ tướng' để ứng phó

Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến với một số địa phương ven biển (TP Huế, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị) về chuẩn bị công tác ứng phó với áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 (Kajiki) khi đi vào Biển Đông.

Theo Phó Thủ tướng, bão số 5 hình thành nhanh từ áp thấp nhiệt đới, có hoàn lưu rộng, dự báo phức tạp, đòi hỏi các bộ, ngành, địa phương phải tập trung cao độ, tuyệt đối không để xảy ra sơ suất, đặc biệt trong thời điểm cả nước đang hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các đơn vị khí tượng thủy văn phải nâng tần suất dự báo chi tiết về diễn biến, phạm vi, mức độ ảnh hưởng của bão số 5 trong những ngày tới, đặc biệt đối với Hà Nội và các đô thị lớn, bảo đảm chính xác, không được chủ quan, không để bị động.

Bão số 5 di chuyển nhanh, cường độ tăng liên tục

Ông Hoàng Đức Cường, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn cho biết, đặc điểm của bão số 5 là di chuyển nhanh, hoàn lưu rộng, chu kỳ hoạt động ngắn (hơn 3 ngày so với trung bình khoảng 6-7 ngày), nên cường độ tăng liên tục cho đến khi vào đất liền. Vùng gió mạnh cấp 10 có bán kính khoảng 170km.

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão trên khu vực phía bắc và giữa của Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa), từ ngày 23/8 có gió mạnh cấp 6-7, sau tăng cấp 8-9. Từ ngày 24/8, gió mạnh tăng lên cấp 10-11, giật cấp 13-15. Sóng cao từ 4-7 m, biển động rất mạnh kèm dông, lốc và mưa lớn có thể đánh đắm tất cả các tàu thuyền, kể cả tàu trọng tải lớn.

Khoảng từ đêm 24/8, vùng biển ven bờ khu vực từ Thanh Hóa đến Huế có gió mạnh cấp 7-8, sau tăng dần lên cấp 9-10, vùng gần tâm bão cấp 11-12, giật cấp 14-15, sóng biển cao 4-6 m.

Theo kịch bản tác động hiện tại, hoàn lưu tác động của bão rất rộng, ảnh hưởng đến ven biển Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, khu vực ven biển từ Nghệ An đến Quảng Trị sẽ là vùng chịu tác động chính của hoàn lưu bão, có khả năng có gió mạnh ven biển cấp 10-11, giật cấp 13-14.

Từ đêm 24/8 đến hết ngày 27/8, ở khu vực từ Thanh Hóa đến TP Huế xuất hiện một đợt mưa to đến rất to, lượng mưa phổ biến 150-300 mm, có nơi trên 600 mm, cần lưu ý tới mưa cường suất lớn lượng trên 200mm/3 giờ.

Đợt mưa này không chỉ ven biển mà còn mở rộng sang phía tây các tỉnh Bắc Trung Bộ. Nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt tại vùng trũng thấp, ven sông, khu đô thị các tỉnh thuộc khu vực trên.

Địa phương có thể sử dụng quyền của Thủ tướng, bộ trưởng khi chống bão

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết theo dự báo, bão số 5 hình thành ngay trên Biển Đông, đi thẳng, nhanh, mưa lớn dù gió chưa quá mạnh.

Đáng lo ngại, bão có khả năng ảnh hưởng từ Thanh Hóa đến TP Huế đúng dịp cuối tuần, trùng thời điểm trước khai giảng năm học mới và các hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Cũng theo ông Hiệp, vấn đề lo ngại lớn nhất là mưa. Nếu mưa lớn, nguy cơ mất an toàn hồ, tái diễn sự cố như ở thủy điện Bản Vẽ là rất cao, theo ông Hiệp. Ông cho biết đã đề nghị Bộ Công thương chỉ đạo quyết liệt các đơn vị quản lý, nhất là thủy điện nhỏ, tính toán phương án xả lũ chủ động.

“Nguy cơ ngập lụt cũng đặc biệt lớn, nhất là vùng hạ lưu các hồ. Ngoài ra, lượng mưa lớn từ Lào chảy về theo sông Mã, sông Cả càng làm tăng rủi ro”, ông Hiệp thông tin.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các địa phương Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế chủ động phương án di dân sớm, rút kinh nghiệm từ Điện Biên, Lai Châu, Con Cuông (Nghệ An), tránh chia cắt, bị động.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phòng ngừa tốt sẽ giảm thiệt hại, còn chủ quan, thiếu chủ động thì hậu quả rất lớn, khó lường.

Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan dự báo phải tính đến mưa từ thượng nguồn Lào, có phối hợp quốc tế để nắm được thông tin chính xác, kịp thời. Theo ông, công tác dự báo cần cung cấp kịp thời thông tin về diễn biến bão số 5 cho Thủ tướng để ban hành công điện ứng phó, cập nhật thường xuyên cho các địa phương, nhất là nơi diễn ra sự kiện chính trị quan trọng như Hà Nội.

Bên cạnh đó, phải có đánh giá phạm vi ảnh hưởng trên biển, trên đất liền, thủy triều, sóng, nguy cơ nước dâng ven biển; dự báo trước - trong - sau bão, đặc biệt là hoàn lưu sau bão.

Phó Thủ tướng đề nghị các tỉnh, thành phố phải xây dựng phương án, kịch bản ứng phó với bão số 5 cụ thể theo từng vùng; nhấn mạnh vai trò của lực lượng tại chỗ, nhất là ở những địa bàn có nguy cơ cao, dễ chia cắt.

Phó Thủ tướng yêu cầu xây dựng kịch bản điều hành rõ ràng khi ứng phó với bão. Trước hết là địa phương chịu trách nhiệm toàn diện; tiếp đến là bộ ngành liên quan; cuối cùng mới đến Ban Chỉ đạo Trung ương.

“Địa phương có quyền sử dụng quyền của Thủ tướng, Phó Thủ tướng, bộ trưởng để huy động lực lượng khi cần thiết, chỉ khi vượt quá khả năng mới đề nghị Trung ương hỗ trợ”, Phó Thủ tướng quán triệt.