Văn hóa 'gợi ý' tiền boa gây tranh cãi ở các nhà hàng Mỹ

Những năm gần đây, người tiêu dùng trên khắp nước Mỹ ngày càng thường xuyên bắt gặp màn hình thanh toán kỹ thuật số tại các quán cà phê, cửa hàng bán lẻ hoặc nhà hàng phục vụ nhanh. Và nhiều màn hình trong số đó yêu cầu khách hàng để lại tiền tip, thậm chí cả ở những nơi tự phục vụ, với mức phí dao động, có thể lên tới hơn 20% giá trị hóa đơn.

Một người dùng mạng xã hội chia sẻ một trải nghiệm không mấy hài lòng, bị "vượt tầm kiểm soát" khi người này được yêu cầu tip 18% tại một cửa hàng kẹo và ki-ốt tiện lợi tự phục vụ.

Những màn hình gợi ý tiền boa này gây ra tranh cãi vì nó gây ra cảm giác ngại, thậm chí là "tội lỗi" với người sử dụng dịch vụ. Đôi khi họ cảm thấy gánh nặng phải boa thêm tiền dù dịch vụ mà họ trải nghiệm không quá xứng đáng. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, tiền tip dường như đã trở thành một phần văn hóa tiêu dùng ở Mỹ.

Tuy nhiên, đã có những sự thay đổi nhất định trong tâm lý của người Mỹ với văn hóa tiền tip.

Một cuộc khảo sát 2.000 người trưởng thành tại Mỹ, do Talker Research thực hiện, cho thấy người Mỹ ngày càng bớt cảm giác tội lỗi khi bỏ qua màn hình tip. Và khi có tip, mức tiền boa cũng thấp hơn so với năm 2024.

Theo khảo sát, trung bình mỗi người được hỏi cảm thấy bị “ép tip” khoảng 4,2 lần mỗi tháng, giảm so với 6,3 lần mỗi tháng vào năm ngoái. Người tham gia cũng ước tính rằng họ sẽ bị “ép phải boa” thêm khoảng 283,2 USD trong năm nay, giảm so với mức trung bình 453,6 USD của cùng kỳ năm trước.

Talker Research yêu cầu người được hỏi ước lượng số tiền họ cảm thấy đã boa quá mức trong 30 ngày qua và nhân với 12 để ra con số cả năm.

“Khi được hỏi chung về thói quen cho tiền boa trong năm nay, hơn 1/5 (22%) cho biết hiện họ boa ít hơn trên mọi phương diện", Talker Research cho biết.

Dù thói quen thay đổi, nhiều người Mỹ vẫn cảm thấy bị gây áp lực phải boa ở những nơi không đáng, theo khảo sát. Gần một nửa (48%) cho rằng họ “hoàn toàn đồng ý” hoặc “phần nào đồng ý” rằng họ đang bị áp lực phải boa tiền nhiều hơn bình thường. Và 20% cho biết họ “thường xuyên” hoặc “luôn luôn” làm như vậy.

Trong đại dịch, khi màn hình thanh toán kỹ thuật số bắt đầu phổ biến, Michael Lynn, Giáo sư marketing và giao tiếp quản lý tại Đại học Cornell, từng nói với Nexstar rằng những người cảm thấy bị ép phải boa thêm tiền thường nảy sinh sự tức giận với doanh nghiệp.

“Mọi người cho rằng đó là sự thao túng, họ khó chịu và đánh giá dịch vụ thấp đi”, ông Lynn nói, trích dẫn một nghiên cứu từ các nhà nghiên cứu của Đại học Purdue và Đại học Temple.

Vậy tại sao các công ty vẫn sử dụng màn hình "gợi ý" tip này? Nghiên cứu cho thấy nó vẫn hiệu quả với người sử dụng dịch vụ, đồng thời nó giúp thu hút nhân viên vốn không hài lòng với mức lương theo giờ tương đối thấp so với mức sống ở Mỹ.

Chuyên gia nghi thức Diane Gottsman, sáng lập Trường Quy tắc Ứng xử Texas, cũng từng nói rằng khách hàng bị áp lực phải boa thêm tiền nên cân nhắc chất lượng dịch vụ trước khi quyết định.

Ở nhà hàng, ví dụ, nhân viên phục vụ thường nhận ít hơn mức lương tối thiểu và tiền boa giúp bù đắp thu nhập. Trong hầu hết các tình huống khác, tiền boa không phải là “bắt buộc về mặt xã hội”, mà chỉ là cử chỉ lịch sự nhằm đánh giá dịch vụ tốt.

Các chuyên gia cũng cho rằng, người Mỹ cũng nên dần thích nghi với thói quen boa tiền mới, bởi những màn hình này có lẽ sẽ không biến mất.

“Chúng ta phải đối diện với ứng dụng, với màn hình đó gần như mỗi ngày khi mua một ly cà phê hay một chiếc sandwich. Vì vậy, chúng ta phải làm quen với hình thức thanh toán này", chuyên gia Gottsman nói.