Người phụ nữ mắc bệnh hiểm, nguy cơ tử vong trên bàn mổ

Chị K.P. (31 tuổi, An Giang) tìm đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn (TPHCM) như “hy vọng cuối cùng”, trong tình trạng đau ngực, mệt lả, khó thở, sau hành trình cầu cứu khắp các cơ sở y tế và nhận được những cái lắc đầu đầy nuối tiếc.

Ngay lập tức, các bác sĩ khoa Ngoại lồng ngực đã cho người bệnh chụp X–quang và MSCT lồng ngực (chụp cắt lớp vi tính đa dãy vùng ngực) để chẩn đoán, phát hiện một khối phình động mạch phổi khổng lồ kích thước khoảng 7cm tại thùy trên phổi phải.

Khối phình này khiến tĩnh mạch phổi trên bên phải giãn tới 2,6cm cùng nhiều bất thường mạch máu khác.

Thách thức lớn để xử lý khối phình nguy hiểm

PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh, chuyên gia đầu ngành phẫu thuật lồng ngực, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, cho biết tổn thương này của bệnh nhân thực chất đã âm thầm tồn tại nhiều năm.

Khai thác bệnh sử, 4 năm trước, người bệnh từng phát hiện bất thường liên quan đến thoái hóa thành mạch, đã được tư vấn phẫu thuật nhưng trì hoãn can thiệp. Suốt thời gian ấy đến nay, khối phình tiếp tục giãn to, khiến độ bão hòa oxy máu chỉ còn khoảng 85%, gây suy giảm thể lực, khó thở mạn tính và suy tim tiến triển.

Thành mạch bị thoái hóa và giãn lâu ngày tạo nên túi phình nguy hiểm, đặc biệt khi khối phình nằm ngay thùy trên phổi phải và nối trực tiếp với các nhánh mạch lớn.

Theo bác sĩ Vĩnh, nhiều bệnh viện từ chối phẫu thuật cho chị P., bởi đại phẫu cắt phổi đối với tình trạng sức khỏe của bệnh nhân hiện tại tiềm ẩn nhiều rủi ro biến chứng như nhiễm trùng khoang màng phổi, suy tim…

Rất may mắn, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh đã tìm ra phương án tối ưu để điều trị cho tình trạng của chị.

Theo đó, giải pháp an toàn duy nhất là cắt bỏ thùy phổi mang khối phình nhưng vẫn phải giữ lại thùy giữa và thùy dưới, để duy trì chức năng hô hấp và giảm nguy cơ suy tim sau mổ.

Kỹ thuật này được gọi là Arterial Sleeve Lobectomy (cắt thùy phổi kèm tái tạo mạch máu dạng “sleeve”), một trong những phẫu thuật khó bậc nhất của chuyên ngành lồng ngực.

Với túi phình nằm sát ngay động mạch phổi, chỉ một sơ suất nhỏ có thể khiến động mạch vỡ, người bệnh có thể tử vong trên bàn mổ. Ngoài ra, chị P. vẫn có nguy cơ đối mặt những biến chứng nặng nề như tắc mạch phổi, xuất huyết nặng hoặc suy hô hấp sau mổ nếu có bất kỳ sai sót nhỏ nào trong ca mổ.

Đây thực sự là thử thách lớn cho phẫu thuật viên, vì kỹ thuật đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối trong thao tác khâu nối tái tạo mạch máu, kiểm soát chảy máu nghiêm ngặt và duy trì dòng chảy tuần hoàn liên tục.

Cuộc phẫu thuật sinh tử

Ê-kíp phẫu thuật gồm PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh, BS.CKI Phạm Phú Khang phối hợp cùng đội ngũ khoa Gây mê hồi sức thực hiện một đường rạch liên sườn số 4 bên phải dài 15cm để mở lồng ngực. Khi vào khoang màng phổi, các bác sĩ phát hiện búi mạch máu giãn khổng lồ chiếm gần hết thùy trên phổi phải.

Để xử lý khối phình nguy hiểm, ê-kíp lần lượt cắt bỏ tĩnh mạch thùy trên phải, các nhánh động mạch trên phải và cuối cùng là phế quản thùy trên. Khoang ngực sau đó được rửa sạch, cầm máu kỹ lưỡng và đặt ống dẫn lưu an toàn.

Ca phẫu thuật khép lại sau hơn 3 tiếng căng thẳng, giúp loại bỏ thùy trên phổi phải cùng khối phình động mạch khổng lồ. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy, khối phình động mạch là do mạch máu xơ hóa và viêm phế quản mạn tính.

Dưới sự chăm sóc và theo dõi sát sao, tận tâm của đội ngũ nhân viên y tế, 5 ngày sau phẫu thuật, cơn đau tức ngực của chị P. đã giảm hẳn. Chị có thể ăn uống và sinh hoạt gần như bình thường, chức năng hô hấp ổn định và không còn cảm giác khó thở.

PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh chia sẻ, phình động mạch phổi là bệnh lý cực kỳ hiếm gặp, diễn tiến âm thầm nhưng nguy cơ tử vong rất cao nếu vỡ.

Trường hợp của chị K.P. là lời nhắc nhở rằng trong điều trị, người bệnh nên tin tưởng và tuân theo phác đồ của bác sĩ, không nên để tình trạng bệnh kéo dài vì  không lường trước được những tiến triển của bệnh và có thể đối mặt với nguy cơ mất đi sự sống.