30 nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống: Xác định và đối phó hiệu quả

Thông tin trên được ông Nguyễn Xuân Yêm, Viện trưởng Viện An ninh phi truyền thống, Trường Quản trị và Kinh doanh, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết tại buổi tọa đàm: "Nâng cao năng lực quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam trước những thách thức toàn cầu".

Buổi tọa đàm do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 21/11, tại Hà Nội với sự tham gia của các giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia, học giả nghiên cứu về lĩnh vực an ninh phi truyền thống (ANPTT).

Tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Xuân Yêm cho biết, hiện nay đã xuất hiện rất nhiều vấn đề an ninh mà chúng ta gọi là an ninh phi truyền thống.

Theo ông Yêm, đây là những vấn đề an ninh hình thành dựa trên những tác động, nguy cơ phi quân sự, ví dụ như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, an ninh lương thực, an ninh môi trường, nguồn nước...

ANPTT thực chất là sự nối dài của an ninh quốc gia, của an ninh truyền thống và cấu thành thêm tổng thể của an ninh quốc gia trong điều kiện hiện nay.

Ông Nguyễn Xuân Yêm, Viện trưởng Viện An ninh phi truyền thống, Trường Quản trị và Kinh doanh, Đại học Quốc gia Hà Nội (Ảnh: Dương Tuấn).

"Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy có khoảng 30 nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống đã, đang và sẽ tiếp tục nổi lên thời kỳ hiện nay. Trong đó có 5 nguy cơ đang nổi lên mà chúng ta phải lưu tâm" ông Yêm nói.

Ông Yêm đánh giá, 5 vấn đề cần phải lưu tâm đó là: Tội phạm xuyên quốc gia; an ninh kinh tế của Việt Nam; an ninh môi trường, an ninh nguồn nước; an ninh y tế, an ninh sức khỏe liên quan đến an toàn của các cơ sở y tế, an ninh dân số, già hóa dân số, mất cân bằng giới tính, an toàn thực phẩm; các nguy cơ đe dọa về an ninh mạng và an ninh mạng xã hội. 

Như chúng ta thấy trong thời kỳ đại dịch Covid-19, Nhà nước đã tổng kết đại dịch làm thiệt hại tới 500.000 tỷ đồng.

Trong cơn bão Yagi vừa rồi, tỉnh Yên Bái thu nhập cả tỉnh năm 2023 đạt 4.100 tỷ đồng nhưng chỉ sau 1 tuần bão lũ, sạt lở... tỉnh Yên Bái đã thiệt hại tới 4.600 tỷ đồng, làm giảm sự phát triển bền vững về kinh tế xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc phòng của đất nước.

Cùng chung nhận xét trên, Đại tá Đỗ Tiến Thùy, Phó Giám đốc Công an tỉnh Tuyên Quang cho rằng, Tuyên Quang cũng đối mặt với 5 nguy cơ, thách thức an ninh phi truyền thống trước mắt cũng như trong tương lai.

Thời điểm bão Yagi đổ bộ vào các tỉnh phía Bắc (tháng 9) đã cho thấy nguy cơ về an ninh nguồn nước, rủi ro về môi trường rất rõ ràng.

Trong cơn bão đó, Tuyên Quang cũng là một trong những tỉnh đối diện với ngập lụt, mưa lớn diện rộng và lần đầu tiên thủy điện Tuyên Quang phải mở cả 8 cửa xả.

Đại tá Đỗ Tiến Thùy, Phó Giám đốc Công an tỉnh Tuyên Quang (Ảnh: Dương Tuấn).

Cùng với việc xả lũ, mưa lớn cũng như dòng chảy dồn về khiến Tuyên Quang bị ngập lụt trên diện rộng, tác động nặng nề đến tài sản, tính mạng người dân, hoạt động sản xuất, môi trường.

Sau đợt bão lũ, đã có 5 người chết, 6 người bị thương, nhà cửa sập đổ, hoa màu thiệt hại; sau khi nước lũ rút, nguy cơ về bệnh tật, y tế, môi trường hiện hữu rất rõ…

"Giả sử trong lúc bão lũ, bắt buộc phải xử lý phá đập tràn chủ động hồ thủy điện Thác Bà thì không khác gì một "quả bom nước" trút xuống Tuyên Quang và nguy cơ thiệt hại rất lớn, thậm chí cuốn trôi thành quả phát triển của địa phương nhiều năm qua", ông Thùy nói.

Điều đó cho thấy chúng ta phải có biện pháp chủ động xử lý, phòng ngừa các thách thức, nguy cơ an ninh phi truyền thống từ sớm, từ xa.