Tình thế đối diện với áp lực từ việc trốn nhập ngũ của người Ukraine

Ukraine đang đối mặt với tình trạng thiếu binh sĩ chiến đấu (Ảnh: Reuters).

Mỗi sáng, Artem, một sĩ quan tuyển quân Ukraine tại Donbass, tham gia một cuộc họp ngắn. Tại đây, nhóm của anh sẽ phân chia nơi họ cần đến: quán cà phê, nhà hàng, thậm chí là hộp đêm. Họ sẽ đến bất cứ nơi nào có thể tìm thấy những thanh niên trong độ tuổi chiến đấu. Sau đó, công việc khó khăn bắt đầu.

Artem mô tả những người nhận lệnh triệu tập giống như "bị dồn vào chân tường" khi họ bị buộc đưa lên xe để tới các trung tâm tuyển quân.

"Họ tiếp tục chống trả mạnh mẽ ngay cả sau khi đã lên xe. Những người chống chọi thậm chí dọa trả thù các đồng nghiệp của chúng tôi, hoặc gia đình của họ", Artem cho biết.

Quân đội Ukraine đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân lực khi quân đội Nga tiến quân với tốc độ nhanh nhất kể từ khi cuộc chiến bắt đầu.

Bên cạnh đó, Mỹ đang kêu gọi Kiev để hạ độ tuổi huy động từ 25 xuống 18 để bù đắp những tổn thất trên chiến trường và giúp chống lại cuộc tấn công của Nga. Ukraine đã từ chối phương án này, nhấn mạnh họ cần vũ khí viện trợ hơn, trong khi Washington cho rằng nhân lực mới là yếu tố chủ chốt có thể làm nên thành công cho Kiev.

Theo Telegraph, sự sống còn của Ukraine giờ đây phụ thuộc vào việc nhóm của Artem có thể đưa được bao nhiêu người đến chiến hào và đưa nhanh đến mức nào.

Artem, người yêu cầu không sử dụng tên thật, làm việc cho Trung tâm tuyển dụng và hỗ trợ xã hội (TCC), điều mà anh không bao giờ nói với gia đình hoặc bạn bè.

Công việc của TCC đã trở thành tâm điểm chú ý khi có những video lan truyền ghi lại cảnh những người đàn ông mặc đồ rằn ri chặn đường những người khác và buộc họ lên xe để về trung tâm tuyển quân.

Hoạt động tuyển quân ở Ukraine được so sánh với trò "mèo vờn chuột". Hình ảnh các sĩ quan TCC được đăng tải trên nhóm chat để cảnh báo những người muốn trốn nhập ngũ rời đi.

Những thanh niên trong các nhóm trò chuyện chia sẻ về việc họ hạn chế ra khỏi nhà, không tới tàu điện ngầm hoặc ra các khu vực đông đúc ở trung tâm thành phố, những nơi họ có thể bị đưa đi.

Nhiều nam giới ở Ukraine tìm cách lẩn trốn để tránh phải nhập ngũ chiến đấu (Ảnh: AFP).

Các sĩ quan TCC như Artem được miêu tả với hình tượng không mấy tích cực, là những người sẵn sàng dùng đến các biện pháp cực đoan để đạt được chỉ tiêu tuyển tân binh hàng tháng.

Các sĩ quan TCC chịu trách nhiệm về nghĩa vụ quân sự ở Ukraine và phải đảm bảo tất cả nam giới ở Ukraine trong độ tuổi chiến đấu, đều được đăng ký nghĩa vụ quân sự, khi đất nước đang trong tình trạng thiết quân luật.

Nhiều nam giới ở Ukraine đã được đăng ký trong cơ sở dữ liệu quân sự của đất nước. Nhưng những người khác đã lẩn tránh quy định này trong gần 3 năm, với hy vọng không phải nhập ngũ, vì sợ rằng họ sẽ trở về từ tiền tuyến trong tình trạng thương tật hoặc tồi tệ hơn là thiệt mạng.

Mỗi ngày, Artem và các đồng đội chia nhau đi khắp khu vực để làm nhiệm vụ. Một số sĩ quan tới những trạm kiểm soát quân sự tại các điểm ra vào quan trọng của thành phố, trong khi những người khác tuần tra trên đường phố và chặn bất kỳ người đàn ông nào họ gặp.

Họ cũng làm việc tại các lối vào chợ, công viên, bãi biển, quán cà phê và các khu vực gần nhà máy hoặc các doanh nghiệp khác nơi nam giới làm việc, Artem cho biết.

Artem thừa nhận anh có chỉ tiêu cần đạt được để hoàn thành nhiệm vụ và giờ đây, do không có đủ người, nên anh phải dừng toàn bộ nam giới mình gặp lại để kiểm tra.

Khi bắt đầu làm việc cho TCC, Artem sẽ không dừng những người đàn ông trông có vẻ yếu ớt lại, nhưng bây giờ anh đã làm vậy.

Sau khi được đưa lên xe, nam giới trong tuổi huy động sẽ được đưa đi kiểm tra y tế. Những người đạt tiêu chuẩn sẽ được đưa tới các trung tâm huấn luyện để chuẩn bị ra tiền tuyến.

"Trước đây, chúng tôi cho phép mọi người về nhà và đóng gói hành lý, nhưng gần đây, họ không tự nguyện đi kiểm tra y tế. Họ lẩn trốn và không xuất hiện. Đôi khi, chúng tôi phải tịch thu điện thoại của họ tùy theo tình hình", anh nói.

Sự xuất hiện của sĩ quan TCC đã khiến nhiều nam giới Ukraine lo lắng.

Một người có biệt danh Basiley cho biết: "Nam giới trong độ tuổi nhập ngũ sợ đi lại tự do trên phố. Nếu bạn đi tàu điện ngầm Kiev, bạn sẽ thấy những thanh niên dưới 25 tuổi, những người mặc quân phục hoặc người già, nhưng không phải những nam giới từ 25 đến 40 tuổi, vì chúng tôi lo sợ".

Basiley, 35 tuổi, cho biết anh tránh mọi chuyến đi không cần thiết đến trung tâm thành phố Kiev. Khi Basiley rời khỏi nhà, anh cho biết anh cảm thấy lo lắng, sợ bất kỳ chiếc xe lớn nào di chuyển chậm bên cạnh anh.

Bình luận về việc TCC sử dụng biện pháp mạnh tay để buộc nam giới nhập ngũ, Basiley cho biết: "Đây là một vấn đề nghiêm trọng vì mọi người hiểu rằng đây là con đường một chiều. Chúng tôi không có quy tắc cụ thể nào về thời gian mà mọi người phải phục vụ trong quân đội, và khi bạn bị nhập ngũ, bạn sẽ phải chiến đấu mãi mãi mà không được xuất ngũ".

Ukraine đang thiếu quy định về thời gian phục vụ trong quân đội tối đa và điều này đã khiến nhiều quân nhân phải chiến đấu liên tục mà không được nghỉ ngơi hay điều chuyển trong nhiều tháng trời. Đây cũng là một trong những lý do dẫn tới vấn nạn đào ngũ trong quân đội.

Artem đã làm việc cho TCC trong hơn một năm rưỡi. Khi mới nhận nhiệm vụ, anh cảm thấy thương và thông cảm với những người mà anh buộc lên xe về trung tâm tuyển quân.

"Tôi đã học cách kiểm soát cảm xúc và giờ tôi coi đó là công việc. Tôi luôn có lập trường: Nếu không phải là họ thì sẽ là tôi. Tôi tin rằng làm việc cho TCC tốt hơn là trốn tránh cơ quan này".